Qua thực tế cho thấy, hiện nay hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng có mặt ở rất nhiều trên thị trường, từ đô thị đến vùng nông thôn, đặc biệt là được bày bán công khai trên hè phố các đô thị. Hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng rất đa dạng về mẫu mã, phong phú về chủng loại và “linh động” về giá cả. Quan sát bằng mắt thường người tiêu dùng không thể nhận biết được đâu là hàng thật, đâu là hàng giả, hàng nhái. Các loại hàng hóa này không những gây thiệt hại về kinh tế mà nó còn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người tiêu dùng vì đa phần đây là những hàng hóa không đảm bảo chất lượng (như một số dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm, đồ uống, đồ chơi trẻ em có chức chất độc hại…). Đặc biệt, các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh chân chính cũng là đối tượng chịu thiệt hại rất lớn từ vấn nạn hàng giả, hàng nhái. Bởi vì, hầu hết các hãng có uy tín, có thương hiệu, được người tiêu dùng ưa chuộng đều có nguy cơ bị làm giả, làm nhái hàng hóa. Thực tế cho thấy, nhiều hàng hóa từ thiết bị điện tử, điện thoại đến các mặt hàng thiết yếu đều bị làm giả, làm nhái và đương nhiên là kém chất lượng.
HĐND tỉnh khảo sát về vấn đề chất lượng hàng hóa trong dịp Tết
Bên cạnh việc người tiêu dùng không phân biệt được hàng thật hay hàng giả, hàng nhái, thì còn một số người dân biết nhưng vẫn sử dụng, vì so với hàng thật thì những hàng giả, hàng nhái có giá rẻ hơn rất nhiều, thậm chí mẫu mã bắt mắt hơn và nó phù hợp với túi tiền của họ. Trên thực tế hàng hóa không đảm bảo chất lượng như: mắt kính, nón bảo hiểm… được bày bán công khai trên các vỉa hè, lề đường từ thành thị đến nông thôn, người dân cứ ung dung mua sử dụng, chỉ nghĩ đến cái lợi trước mắt (giá rẻ) mà không quan tâm đến những hậu quả lâu dài có có thể xảy ra với chính mình. Mặc dù những nguy hại từ hàng giả, hàng nhái, hàng hóa kém chất lượng, không rõ nguồn gốc đã được các phương tiện thông tin cảnh báo nhiều, nhưng dường như chưa có tác động mạnh đến người tiêu dùng.
Tại kỳ họp thứ Sáu HĐND tỉnh, đại biểu HĐND đã thảo luận và chất vấn về vấn nạn hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng. Đại biểu cho rằng, hệ lụy tiêu cực mà hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng mang lại cho xã hội là không nhỏ như ảnh hưởng đến sức khỏe, tài chính của người tiêu dùng, làm suy giảm niềm tin của người tiêu dùng đến tính minh bạch của thị trường hàng hóa… Vấn đề đặt ra là ngành chức năng cần có giải pháp hữu hiệu giải quyết tình trạng này, để bảo đảm quyền lợi của người tiêu dùng?
Chất lượng hàng hóa là vấn đề được HĐND tỉnh quan tâm và giám sát thường xuyên, nhất là vào các dịp lễ, tết nguyên đán, Thường trực HĐND và các Ban của HĐND tỉnh phối hợp với các ngành chức năng như: Quản lý thị trường, Chi cục vệ sinh an toàn thực phẩm… tổ chức đoàn giám sát, khảo sát về vấn đề chất lượng hàng hóa, an toàn vệ sinh thực phẩm. Qua đó, kiến nghị cơ quan chức năng các giải pháp chấn chỉnh, xử lý việc mua bán, kinh doanh hàng hóa không đảm bảo chất lượng, đồng thời tuyên truyền nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật của các hộ kinh doanh, không mua bán hàng hóa kém chất lượng, không rõ nguồn gốc, nhằm đảm bảo quyền lợi và sức khỏe người tiêu dùng.
Tuy nhiên, trong công tác kiểm tra, xử lý hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng hiện nay còn nhiều hạn chế, chế tài xử lý đối với hành vi vi phạm còn nhẹ, nhận thức của một số hộ kinh doanh chưa cao… nên nạn hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng vẫn tràn ngập trên thị trường.
Để giải quyết tình trạng này, bên cạnh việc hoàn thiện các quy định của pháp luật về xử lý vi phạm, tăng cường công tác kiểm tra, xử lý của ngành chức năng thì việc nâng cao nhận thức cho người dân là rất cần thiết. Bởi vì chống hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng không chỉ là nhiệm vụ riêng của ngành chức năng mà phải có sự chung tay của toàn xã hội. Vì vậy, cần tuyên truyền để mọi người nâng cao ý thức, tinh thần cảnh giác khi mua bán hàng hóa và phải nhận thức rõ nhiệm vụ của mình trong việc chống hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng. Phải nhận thức rằng, chống hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng không chỉ là bảo vệ quyền lợi của mình mà còn chống lại hành vi phá hoại sản xuất, làm kìm hãm sự phát triển kinh tế – xã hội của địa phương và ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Làm được như vậy sẽ từng bước đẩy lùi được vấn nạn hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng đang tràn lan như hiện nay.
Phạm Ngọc